Miód to nie tylko składnik zdrowej diety, najstarsza znana substancja słodząca, ale także środek leczniczy, stosowany z powodzeniem w profilaktyce, a także stanowiący składnik mieszanek pielęgnujących urodę. Może być używany zarówno w spożywczej, jak i kosmetycznej, zewnętrznej formie. Nawet dzieci wiedzą, że za produkcję naturalnego miodu odpowiadają pszczoły miodne hodowane w gospodarstwach pasiecznych. Jednak etapy tego, jak powstaje miód potrafią wymienić nieliczni. Nadszedł czas, by uzupełnić te braki w wiedzy, bo to naprawdę interesujące zagadnienie.
Źródłem miodu są nektar kwiatowy oraz spadź. Rośliny są zapylane przez pszczoły, aby w okresie kwitnienia możliwe było zlokalizowanie pożytków. Pszczoły po znalezieniu takich elementów ekosystemu powracają do ula, by przekazać pozostałym robotnicom informacje na temat wielkości pożytku, jego jakości oraz kierunku w jakim się znajduje. Sposoby komunikowania się pszczół są bardzo zróżnicowane i nieodmiennie fascynują przyrodników.
Zbioru nektaru oraz spadzi (zwanych nakropem) pszczoły zbieraczki dokonują wkrótce po przekazaniu wiadomości, natomiast przetwarzanie składników w miód odbywa się przez pszczoły robotnice. Nektar to jeden z rodzajów pokarmów, którym żywią się te owady. Stanowi on roztwór cukrów, łatwo przyswajalnych aminokwasów oraz innych substancji. Spadź to z kolei produkt pochodny – mszyce i czerwce żywią się sokiem roślin miododajnych, a następnie wydzielają tę substancje do środowiska. W spadzi koncentracja cukrów jest znacznie wyższa niż w nektarze.
Proces produkcji miodu rozpoczyna się już w momencie, gdy nektar bądź spadź są transportowane do ula. Pszczoły pobierając te surowce mieszają go z własną wydzieliną ze ślinianek a następnie kierują do wola miodnego. Tam substancja jest wzbogacana o reagujące szybko kwasy organiczne i enzymy, dzięki którym zmienia się jego konsystencja. Już w ulu surowiec zostaje przekazany pszczołom miodnym, które po raz kolejny dodają mu gęstości śliną, a następnie umieszczają w plastrze. Tutaj miód pozostaje dopóki nie dojrzeje – w praktyce sprowadza się to do rozkładu cukrów złożonych na węglowodany proste oraz na odparowaniu z mieszanki wody. Po kilku dniach surowiec umieszczony w plastrze zostaje przez pszczoły zasklepiony przy pomocy wytwarzanego przez nie wosku. Dalsza część produkcji miodu jest odpowiedzialnym zadaniem spoczywającym na właścicielu pasieki.
Miodobranie polega na wydobywaniu miodu z plastrów. Sprowadza się ono do odsklepienia oraz odwirowania miodu w specjalnych urządzeniach (miodarkach). Po zakończeniu procesu wycieku miodu z wirówki często konieczne jest usunięcie zanieczyszczeń – przy pomocy specjalnego sita lub filtra. W ten sposób surowiec zostaje pozbawiony resztek komórek woskowych. Kolejnym krokiem pozostaje rozlew miodu (po upływie czasu na jego „odstanie”) bądź też dalsza obróbka tego produktu.
W ramach podsumowania warto wspomnieć, że miód był wykorzystywany jako składnik odżywczy i leczniczy już wiele wieków temu. Pierwsze „udokumentowane” zastosowanie jest datowane na 7 tysięcy lat przed naszą erą.
Stopniowo miód był odkrywany przez kolejne cywilizację – co ciekawe, w erze nowożytnej jego dobroczynne właściwości nie przestały być doceniane. Współcześnie na rynku nie brakuje zarówno naturalnych, jak i syntetycznych specyfików produkowanych w oparciu o ten składnik. Trzeba pamiętać o tym, by zapewnić pszczołom odpowiednie warunki funkcjonowania, tak aby ten gatunek nie zniknął z powierzchni ziemi. W przeciwnym razie grozi nam nie tylko brak miodu, ale i klęski głodowe i katastrofy ekologiczne.
W poniższym filmiku również znajdziecie informacje dotyczące procesu powstawiania miodu 🙂
Leave a reply